Romanya Demokrat Türk Birliğin simgesi (sembolü): bir kürenin üzerine Türk milletinin sembolü olan ay yıldız ve barışı temsil eden iki zeytin dalıdır. Kürenin altında din, kültür, manevi kimliği koruması için Romen hükümetinin verdiği desteği temsil eden Romen bayrağı ile Birliğin adı bulunmaktadır.
Son nüfus sayımı bilgilerine göre (2 mart 2002) Türk toplumunun nüfusu yaklaşık olarak 33000'e ulaştı. Köstence'de 11000, Mecidiye'de 4000, Mangalya'da 2000, Eforie Nord'da 200, Tekirgöl'de 400 Türk yaşıyor.
Şehirlere göç sebebiyle köylerde ve kasabalarda yaşayan Türklerin sayısı git gide azaldı. Mesela şimdi Adamklisi'de 80, Agigea'da 60, Mihail Kogalniceanu'da 70, Nicolae Balcescu'da 20, Ostrov'da 20, Poarta Alba'da 20, Ion Corvin'de 70, Topraisar'da 20 Türk yaşıyor. Tulça şehrinde önemli bir türk toplumu yaşamaktadır. Böylece, son nüfus sayımı bilgilerine göre Tulça şehrinde 1423, Babadağ'da 1289, İsakça'da 216, Maçin'de 337, Çukurova'da 82, Kasimça'da 64 türk yaşamaktadır. Aynı zamanda, az sayıda, Mahmudia, Murigöl, Somova, Sulina'da da bulunmaktadırlar. Ancak bugün Türklerin %70'i şehirlerde yaşıyor.
Romanya Demokrat Türk Birliğinin bir yayın organı vardır: Hakses dergisi.
KOMİSYONLARIN FAALİYETLERİ
KÜLTÜR KOMİSYONU
Türk kimliğinin yaşatılması için, dini, manevi, kültürel adetlerin devam edittirilmesi için, Romanya – Türkiye arasındaki ikili kültürel faaliyetler çerçevesinde Romanya Demokrat Türk Birliğin kültür komisyonu bir sürü faaliyet düzenledi.
Bazı faaliyetler gelenekselleşti. Mesela Maçin "Grigore Kiazim" Halk Müzik Festivali, her yıl düzenleniyor. Bu festival, başlangıçta milli ve sonra 1997 yılında uluslararası bir festival oldu.
Ramazan aylarında, Türk İslam sanatlarına ve dini konulara ayrılan proğramlar düzenleniyor.
1998 yılında Nevruz ve Hıdırellez gibi folklor bayramları düzenlendi.
Romanya Demokrat Türk Birliğinin merkez binasında iki belgesel kitap tanıtımı yer aldı. Mesela: Prof. Dr. İbram Nuredin beyin "Dobruca'daki Müsülman Topluluğu" adlı eseri ve folklor araştırmacısı Cornelia Bodea'nın "Romen folklorunda Romenler ve Osmanlılar" adlı eseri.
Romanya'nın ve Türkiye'nin Cumhuriyet bayramlarında önemli proğramlar hazırlandı.
Çocuklar, "Ninenin Heybesinde bulunan en güzel adetler ve gelenekler" ve "Renklerin dünyası" adlı yarışmalara katıldılar. En iyi eserler ödüllendirildi.
Kültür Komisyonun başka faaliyetlerini sıralayalım:
- III. Milenyum ve Dinlerde Barış. Uluslararası Sempozyumu (Braila 1999)
- D.P.M.N. işbirliği ile Euroregional İnteretnik Forumu (Galati)
- Çocuklar, Barışın Güvercinleri – temsil (Köstence)
- Etnik ve Bölgesel Basın – yuvarlak masa (Tulça)
- Grigore Kiazim Festivali (Maçin)
- Kültür Bakanlığı ile işbirliği İstanbul'da Romanya'nın Milli Günü Vesilesi İle Temsil
- Balkanlar'da Türk Medeniyeti ve Kültürü Kitapsever Sergisi ve Uluslararası Sempozyumu (Galati 2000)
- Birbirimizi Tanıyalım - Balkan'daki gençler ile seminer (Köstence)
2000-2004 yılları arasında kutlanan Nevruz Bayramı 2005 yılında azınlıklararası festivali oldu.
Fidanlar ve Delikanlılar gösteri gruplarının, uluslararası ve milli televizyonlarda kültür yayınlarına, festivallere katılmaları, insanlar tarafından takdir edilmelerinin ispatıdır.
Proetnica Festivalinde, Sighişoara'da kültür komisyonu sadece katılmamıştır, aynı zamanda, Manevi komisyonun kurulmasına da önayak olmuştur. Bunu da belirtmeliyiz.
Gençleri yüreklendirmek için, en iyi lisans bitirme tezleri neşredildi.
Yayınlanan yazılar: "Ataturk Bizimle" (Ghiulten Abdula), "Tradiţii şi Obiceiuri la Turcii Dobrogeni" (Ibram Nuredin), "Isakça'da Türk İzleri" (Filiz Halil), "Türk Masalları ve Masal Kahramanları" (Asan Nilgun), "Mahmud'un Pabuçları" (Erol Ulgen şi Ghiulten Abdula), "Mevlana", Türk Edebiyatı Antoloji (Ervin İbraim).
EGİTİM KOMİSYONU
1995 yılında çıkan yeni Eğitim Yasasına göre, milli azınlıklara anadilinde eğitim yapılabilme hakkı kanunla verildi.
Aynı zamanda Türkçe eğitimin genişlemesi amacı ile Romanya ve Türkiye Cumhuriyeti iki devlet arasında çeşitli protokoller imzalandı.
1991 yılında Bükreş Üniversitesinde ve Köstence "Ovidius" Üniversitesinde Romence-Türkçe ve İngilizce-Türkçe bölümleri açıldı.
1995'te Romanya ve Türkiye arasında imzalanan protokole göre Mecidiyede Kemal Atatürk Pedagoji ve İllahiyat Lisesi açılmıştır. Lisenin amacı Türkçe ve Din öğretmenleri yetiştirmektir. Bu protokolün imzalanmasında Osman Fedbi ve Asan Murat Beylerin büyük katkıları vardır.
Romanya Demokrat Türk Birliğinin ilk eğitim komisyon başkanı sayın Asan Murat Bey olmuştur. Mecidiye Atatürk Lisesinin açılmasında ve Romanya'daki Türkçe Eğitiminin başlamasında ilk adımları kendisi atmıştır.
1996-1999 tarihleri arasında Eğitim Komisiyonun Başkanı Neriman Molali olmuştur.
Romanya Milli Eğitim Bakanlığında bir Türkçe Müfetişimiz var.
Romanya Milli Azınlıklar Konseyi Eğitim Komisyon sekreterliğini 2000'yılından 2006'ya kadar Ervin İbraim yapmaktadır.
Birliğimiz eğitim alanında aşağıdaki faaliyetleri yapmıştır.
- İlk Türkçe Olimpiyatının gerçekleştirilmesi desteklenmiştir (1997)
- I-XII sınıflar için Türkçe ve Din Dersi Proğramlarının hazırlanması (1998)
- Türkçe ve Din Dersi öğretmenlerinin görevlendirlmesi için sınav testlerinin hazırlanması desteklenmiştir.
- Milli Eğitim Bakanlığına bağlı Milli Azınlıklar Genel Müdürlüğü ve Köstence Milli Eğitim Müdürlüğü ile bağlantı kurmak.
- Türkçe Anadil Kamplarını düzenlemek (ilk defa 1996 Babadag)
- Türkiye Cumhuriye'nde üniversite öğrencileri için kamplar düzenlenmesi (Homorod 1996)
- Azınlıklararası kampların düzenlemesi (Navodari 1997)
- Türkçe öğretmenlerinin ilk toplantısını düzenlemek (Mangalia 1997)
- Romanya Demokrat Türk Birliği yönetiminin ve Türkiye'de eğitim alan öğrencilerin buluşturulması (Köstence 1998)
- Çesitli bayramlarda Türkçe öğretmenlerinin ve Türkçe derslerine katılan öğrencilerin ödülendirilmesi.
1999 yılında Eğitim Komisyon Başkanı yine Asan Murat Bey'dir.
2000'den itibaren 2006'ya kadar Eğitim Komisyon Başkanı Sayın Ervin İbraim'dir.
Şu anda Romanya Demokrat Türk Birliği Eğitim Komisiyon'un en önemli faaliyetleri:
- Her yıl Türkçe Bölgesel ve Milli Olimpiyatlarının desteklenmesi
- Din Olimpiyatlarının desteklenmesi
- Türkçe ve Din Öğretmenlerinin toplantılarının düzenlenmesi
- Öğretmenler Günü faaliyetinin düzenlenmesi
- Edebi eserlerin yarışmalarının düzenlenmesi
- Türkiye Cumhuriyeti Köstence Başkonsolosluğu ile Türkiye Üniversitelerin'de eğitim alacak öğrencilerin dosyalarının hazırlanması
2006 yılından itibaren Eğitim Komisyonu Baikanı Sn. Vildan Bormambet seçildi.
GENÇLER KOLU
Birliğimize bağlı olarak 1990'da Romanya Atatürk Gençlik Teşkilatı kurulmuştur. Bugün Atatürk Teşkilatı Romanya Demokrat Türk Birliği'nin birimi olarak çalışmalarını sürdürüyor. Teşkilatın Köstence, Techirgöl, Tulça ve Kobadinde şubeleri vardır.
Bu komisiyonun faaliyetleri şunlardır:
- "Genç Nesil" gazetesinin çıkarılması
- Öğrencilerin Üniversite sınavlarına hazırlanması için Romence ve Matematik gibi özel derslerin verilmesi
- "Atatürk Kupası" Futbol Turnavasının düzenlenmesi
- "Delikanlılar" Folkolr Ekibinin kurulması ve faliyetlerinin devam ettirilmesi
- "Çocukl Bayramı" Faaliyetirinin düzenlenmesi
- "Gençlik ve Spor Bayramı" Faaliyetlerinin düzenlenmesi
- Çeşitli milli ve uluslararası kongre ve sempozyumlarda Türk azınlığın temsil edilmesi
KADINLAR KOLU
4 Kasım 1999 tarihinde kurulan "Hanım Elleri" Derneği Romanya Türk Kadınlarının yardımlaşma ve dayanışmalarını sağlayan kültürel bir teşkilattır.
Derneğin sübesi Köstence'dedir.
Derneğin kurucu üyeleri:
– Genel Başkan Melek Osman, Başkan Yardımcısı: Serin Gafar, Genel ekreter: Seiha Cocoi, Yönetim kurulu üyeleri: Nermin Asan, Melek Amet, Nurgian Balgi, Durie Accoiun.
2 Nisan 2000 tarihinde derneğin Mecidiye sübesi kurulmuştur. Şube başkanı Vildan Bormambet; Başkan Yardımcısı Ruchie Şachir'dir.
9 Nisan 2000 tarihinde Techirgöl şubesi kurulmuştur.
Derneğin faaliyetleri:
- 8 Mart – Uluslararası Kadınlar Gününü, Romanya Demokrat Türk Birliği ile işbirliği yaparak "Kemal Atatürk'e Göre Kadın" konulu sempozyumu düzenledi
- 18 Mart Romanya Demokrat Türk Birliği'ile işbiliği yaparak "Altın Baklava" yarışması
- 22 Nısan - Türkiye Cumhuriyeti Köstence Başkonsolosluğu ile "Kutlu Doğum Haftası"
- 26 Ağustos Etnik Kültür Haftası düzenlendi
- 23 Eylül – Çocukların Eğitiminde Kadınların Rölü adlı sempozyum düzenlendi
Günümüzde türk kadınları Romanya Demokrat Türk Birliği'nin bir birimi olarak çalışmalarını sürdürüyor. 2002 yılından itibaren bu komisiyon Aşure Faaliyetleri düzenledi, çeşitli uluslararası kongre ve sempozyumlarda Romanyada'ki kadınları temsil etti.
DİN KOMİSYONU
Birliğin kurulmasından itibaren Din Komisyonunun çok zengin faaliyetleri olmuştur.
Komisiyon Başkanı Remzi İslam Beydir.
Ön plana geçen faaliyetlerden biri Romanya Müslümanları Muftülüğü Dairesi "Şura-i İslamın" üyeleri içinde Romanya Demokrat Türk Birliği temsilcilerinin yer almasıdır. Bu ilk kez 2000 yılında Din Komisyonun çabaları ile gerçekleşmiştir.
Ruhan Balgi – Genel Başkan, Fedbi Osman - milletvekili, Husein İbram – Tulça Müslüman Türk Topluluğunun Temsilcisi ve Remzi İslam Din Komisyon Başkanı olarak "Şura-i İslam"'a üye olmuşlardır.
Romanya Müslümanları Müftülük Tüzüğü için Romanya Demokrat Türk Birliği çaba harcamıştır, projeler hazırlamıştır fakat bugüne kadar eski tüzük değiştirilememiştir. Din Komisyonumuz devamlı olarak bu yönde çalışmaktadır.
Kumluk Mahalesi'nin imami Muharem Resulun öncülüğünde 1996'da yeni bir caminin inşatına başlanmıştır. Caminin inşaatı için Türkiye Diyanet Vakfıyle işbirliğine gidilmiş, aynı zamanda Türk Toplumundan işadamlarının maddi destekleri sağlanmıştır. Onların isimlerini gurur ile yazıyoruz: Omer Nazif, Husein Kadır, Ali ibram Mani, İaşar İsmail, Erdinci Omer, Etem Ali, Sagit Mustafa.
Din Komisyonun çabalarıyla Babadağı, Cernavoda (Boğazköy) ve Hırsava Camileri restöre edilmiştir. Aynı zamanda Galats ve Calaraş mezarlıklarının sorunlarının çözülmesi için çalışılmaktadır.
Romanya Demokrat Türk Birliğinin destekleriyle Romanya'daki Türklere Hacca gitmeleri için imkanlar sağlanmıştır.
Din Komisyonumuz Romanya Müslümanları Muftülük Dairesi, Türkiye Cumhuriyeti Köstence Başkonsolosluğu, Romanya Din ve Kültür Bakanlığı, Romanya milli azınlıklar Departmanı gibi kurumlarla işbirliğinde bulunmuştur. Aynı zamanda Taiba Derneği, Tuna Derneği, Romanya İslam ve Kültür Ligi gibi dernekler ile de işbirliği kurulmuştur.
ŞUBE BAŞKANLARI
- KÖSTENCE
- Husein Cadir – 1994-2004
- Iaşar Enver – 2004-şimdi
- MECİDİYE
- Meneveli Şaip – 1991-2000
- Ismail Cadir – 2001-2003 (vefat etti)
- Memet Riza – 2004-2005
- Husein Selatin – 2005-şimdi
- KASTELU
- Chiazim Salim – 1990-2003
- Memet Sebaidin – 2003-2005
ŞU ANDA CASTELU ŞUBEMİZ GEÇİCİ OLARAK KAPALIDIR - HASANÇA
- Enver Memet – 1995-2000
- Memet Iaşar – 2000-2002
- Curti Şaip – 2002-2004
ŞU ANDA Valu lui Traian ŞUBEMİZ GEÇİCİ OLARAK KAPALIDIR - NAVODARİ
- Iomer Bedri – 1996-2001
- KUMPANA
- Iunus Ferudin – 1990-2004
- Bari Muselim – 2004-şimdi
- TEKİRGÖL
- Ibraim Faredin
- Ilias Regep – 1990-1994 (vefat etti)
- Gavazoglu Riza – 1994-2006
- Hasan Nazmi – 2006-şimdi
- LAZU
- Amet Amet – 1994-2001 (vefat etti)
- EFORİE
- Ali Şefchet – 1994-şimdi
- TUZLA
- Salim Ghiulnaz – 1994-1997
- Salim Geavit – 2004-şimdi
- MANKALYE
- Osman – 1990-1994 (vefat etti)
- Islam Memet – 1994-2001
- Arif Mugelip – 2001-şimdi
- ÇERNAVODA
- Memet Zia – 1990-1994
- Selim Ismail – 1994-2004
- Musa Caidar – 2004-şimdi
- KUBADIN
- Memet Etem – 1990-2003
- Asan Mustafa – 2003-şu ana kadar
- BAŞPINAR
- Memet Sebatin – 1990-2002
- Iusein Mustafa – 2002-2006
- Memet Sebatin – 2006-şu ana kadar
- ADAMKLİSİ
- Nazmie Halil – 1994-2000
ŞU ANDA ADAMKLISI ŞUBEMİZ GEÇİCİ OLARAK KAPALIDIR - VALENİ
- Memet Aşim – 1990-2001
- Azis Azis – 2001-şimdi
- LESPEZİ
- – 1990-1992
- Fizi Ferat – 1992-şu ana kadar
- DOBROMİR
- Ali Sali – 1990-2005
ŞU ANDA DOBROMIR ŞUBEMİZ GEÇİCİ OLARAK KAPALIDIR - BANEASA
- Idris Gevat – 1990-1992
- Osman Zia – 1992-2001, 2004-şu ana kadar
- Amet Şefchet – 2001-2004
- FAUREİ
- Idal Iusein – 2000-2004
- Şachir Cetin – 2004-şimdi
- CARPİNİŞ
- Amet Visel – 1990-şimdi
- Carvăn – Cuiugiuc
- Osman Nuri – 1990-2000
- Chemal Memiş – 2000-şu ana kadar
- TULÇA
- Şachir Sureia – 1992-1995
- Iusein Ibram – 1995-şimdi
- MACİN
- Chiazim Bayar – 1992-2004
- Talip Leman – 2004-şu ana kadar
- ISACCEA
- Halil Naim – -1996
- Omer Memnune – 1996-şimdi
- BABADAG
- Mologani Accan – 1992-şu ana kadar
- GALAŢİ
- Abdula Ghiulten – 1994-şimdi
- İBRAİL
- Abdula Bechir – 1994-2005
- Ismail Duran – 2005-şimdi
- CĂLĂRAŞİ
- Ali Cerchez – 1994-şu ana kadar
- BÜKREŞ
- Mustafa Ali Memet – 1990-1992
- Mictat Gârlan – 1994-2006
- Ferhat Nurten – 2006-şu ana kadar
- HARŞOVA
- Miumim Hicmet – 1997-2001
- Memet Reduan – 2003-şu ana kadar